Aangezien de gedetineerdencommissies, verder te noemen als gedeco’s, geen of nauwelijks contact met elkaar houden, en het feit dat elke gedeco een andere werkwijze heeft om het gewenste resultaat te bereiken, is naar onze mening noodzakelijk om een algemene richtlijn vast te stellen, het Reglement Gedetineerdencommissie om de eenheid van de gedeco’s te waarborgen. Een van onze belangrijkste taken is daarom leiding en richting geven aan de gedeco’s.

De meeste gedeco’s zijn structuurloos, ze doen wat zij kunnen doen. De gedeco-leden weten meestal niet wat hun mogelijkheden zijn om hun doel of doelen te bereiken. Bijvoorbeeld de werkwijze waarop de gedeco-Ieden benoemd worden is in elke Penitentiaire lnrichting anders. De gedeco-leden weten tevens meestal niet wat hun taken zijn; Zo weet de voorzitter meestal niet wat zijn taak is en wat voorzitterschap eigenlijk inhoudt en de andere gedeco-leden weten bijvoorbeeld ook niet wie het beheer van de gedeco-kas (ontspanningskas) tot zijn taak heeft en hoe en door wie deze kas benadeeld kan worden. Er worden zelden notulen en rapportages gemaakt waardoor de opvolgers niet weten en kunnen weten wat al gedaan is, bijvoorbeeld wat al afgewezen is door de directeur, waardoor de nieuwe leden weer vanaf een ‘nullijn’ beginnen om verschillende zaken die de gedetineerden aangaat aan te kaarten bij de directeur. Doordat de gedeco’s zonder enige structuur te werk gaan kunnen de nieuwe gedeco-leden niet eens controleren of de directeur zich aan de gemaakte afspraken heeft gehouden of niet. Dergelijke problemen komen het meest voor in huizen van de bewaring maar ook in gevangenissen. lmmers, in de huizen van bewaring, is de verblijfstermijn van de gedetineerden kort, en dus van de gedeco-leden, waardoor eigenlijk niets bereikt kan worden. De gedeco’s kunnen hun werk niet afmaken waardoor de nieuwe gedeco-leden steeds bij het begin beginnen, met als gevolg dat de belangen van de gedetineerden verwaarloost en niet correct behandeld worden.

Daamaast is het voor de gedetineerden niet bekend dat de gedeco een juridische grondslag heeft en dat het niet opgeheven kan worden. De directeuren van de inrichtingen maken meestal gebruik van de onwetendheid van de gedetineerden als bijvoorbeeld de gedeco te actief bezig is of er wordt bij de geringste oppositie, gedreigd om de gedeco op te heffen indien de leden daarvan niet ‘wat rustiger aan doen’. Dit is naar onze mening zeer zorgwekkend. lmmers, de gedetineerden hebben het recht om voor hun belangen op te komen zonder dat ze onderdrukt of misleid worden; dit laatste zou de belangen van de gedetineerden verwaarlozen.

Een andere punt is dat, doordat de inzet van de diverse gedeco’s in verschillende Penitentiaire lnrichtingen verschilt, het gelijkheidsbeginsel in geding komt. lmmers, het komt vaak voor dat bijvoorbeeld in de ene inrichting een bepaalde onderwerp of materiaal toegestaan is en in een andere inrichting niet. Het komt zelfs voor dat in een inrichting meerdere gedeco’s samengesteld zijn, waadoor de belangen van de gedetineerden zelfs binnen een inrichting, in verschillende afdelingen, anders, de ene afdeling beter dan de andere, worden behartigd. En omdat de diverse gedeco’s, intern en extern, niet makkelijk contact met elkaar kunnen houden weten ze meestal niet wat wel haalbaar is, omdat bijvoorbeeld in een andere huis van bewaring dat onderwerp of voorwerp wel toegestaan is. Tevens weten de gedeco’s niet wat voor beklagzaken de andere gedeco’s al hebben gevoerd, aangezien de uitspraken van de beklagcommissie niet openbaar worden gemaakt.
Overigens de uitspraken van de Beroepscommissie van de RSJ zijn, meestal, ter beschikking van de gedetineerden.

Daarom hebben wij het nodig gevonden om de gedeco’s te coordineren zodat de belangen van elke gedetineerde gelijkwaardig behartigd wordt, afgezien van zijn verblijfsplaats en de inzet van de plaatselijke gedeco (wel in aanmerking genomen en de verschillende regimes in de inrichtingen. Zelfde regime, zelfde behandeling en mogelijkheden). De Landelijke Gedetineerdencommissie draagt tevens zorg voor, via de gedeco’s, dat de gedetineerden van hun rechten en plichten op de hoogte worden gehouden. Daamaast streeft zij er naar om ervoor te zorgen dat gedetineerden na hun in vrijheidstelling niet belemmerd worden in hun resocialisatie.